โรคต่อมทอนซิลอักเสบ (Tonsillitis) เกิดจากการอักเสบติดเชื้อบริเวณทอนซิลซึ่งเป็นต่อมคู่ข้างซ้ายและขวาที่อยู่บริเวณด้านข้างของลำคอ ทำหน้าที่ช่วยปกป้องร่างกายจากเชื้อโรคที่ผ่านเข้าลำคอหรือทางการหายใจ

สาเหตุคือ การติดเชื้อที่ต่อมทอนซิลเกิดจากไวรัสหรือแบคทีเรียที่ผ่านเข้าทางปาก โดยต่อมทอนซิลจะช่วยป้องกันการติดเชื้อด้วยการผลิตเซลล์เม็ดเลือดขาวออกมาต่อสู้กับเชื้อโรค และเนื่องจากเป็นภูมิคุ้มกันด่านแรก ต่อมทอนซิลจึงเป็นอวัยวะที่เสี่ยงต่อการอักเสบและติดเชื้อได้เช่นกัน

 โดยอาจทำให้มีอาการคือ

- เจ็บคอ ถ้าเป็นมากอาจเจ็บร้าวไปที่หูได้

- มีไข้ ปวดศีรษะ

- กลืนลำบากและเจ็บ มีกลิ่นปาก

- ต่อมทอนซิลโต บวมแดง กดแล้วเจ็บ

- ต่อมน้ำเหลืองที่คอโต

- เสียงแหบหรือเสียงเปลี่ยน

การดูแลตนเองเมื่อต่อมทอนซิลอักเสบ

- พักผ่อนให้เพียงพอ

- รับประทานอาหารอ่อน เช่น โจ๊ก ข้าวต้ม และดื่มน้ำมากๆ หรือดื่มเครื่องดื่มที่ช่วยให้สบายคอ เช่น น้ำอุ่นผสมน้ำผึ้ง

- กลั้วปากด้วยน้ำเกลือ กลั้วลำคอแล้วบ้วนทิ้ง จะช่วยให้บรรเทาอาการเจ็บคอลงได้

- หลีกเลี่ยงอากาศแห้งเนื่องจากจะส่งผลให้ระคายเคืองที่คอและเจ็บคอยิ่งขึ้น

- อมยาอมเพื่อบรรเทาอาการระคายคอ

- หลีกเลี่ยงสารที่ก่อความระคายเคืองที่คอ เช่น ควันบุหรี่ และผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดช่องปาก

หากมีอาการทอนซิลอักเสบบ่อย แบบเรื้อรังที่เป็นมากกว่า 7 ครั้ง ใน 1 ปี ควรรีบปรึกษาแพทย์เพราะบางครั้งอาจมีปัญหาที่ต่อมทอนซิลเอง